Qetësia falco dhe sharjet e një “hafëzi”

Qetësia e dukshme që Shaqir Fetai po demonstron kohëve të fundit në krye të BFI-së nuk është një shenjë e virtytit shpirtëror, siç mund të interpretohet sipërfaqësisht, por një maskë e hollë e një ankthi të brendshëm dhe e një strategjie psikologjike. Në vend që të përballet me kritikat dhe presionin publik që lidhen me veprimet e tij dhe përmbajtjen e organit “Hena e Re”, Fetai zgjedh të manifestohet përmes një qetësie “absolute”, e cila, në realitet, funksionon si mjet intimidimi: një mënyrë për të shfaqur superioritetin përballë atyre që kërkojnë llogari dhe përgjegjësi.
Fjalori i përdorur, ofendimet e shprehura deri në nivele ekstreme, sharjet personale dhe sulmet ndaj grave, nënave, motrave dhe familjeve të figurave politike (madje edhe ambasadorit të Arabisë Saudite në Tiranë), nuk flasin thjesht për një çrregullim etik apo të kultivuar. Sjellja e sotshme e Shaqir Fetait është një instrument komunikimi, një strategji për të përcjellë komunikimin e përditshëm siç e ka me bashkëpunëtorët e vet: “Unë jam më i forti, dhe nuk keni fuqinë të më ndaloni. Ju nuk e dini se kush jam unë, çfarë fuqie kam unë”. Në psikologjinë sociale dhe të udhëheqjes autoritare, ky është një fenomen i njohur: agresioni verbal shpesh shërben si mekanizëm kompensues për ndjenja inferioriteti, pasiguri dhe frikë nga humbja e kontrollit. Në rastin e Fetait, fjalët janë armë për të manipuluar perceptimin publik, për të imponuar narrativën e vetëforcuar të fuqisë dhe për të krijuar një barrierë ndaj çdo veprimi që mund të çojë në shkarkimin e tij, sidomos përpara Haxhit të vitit 2026.
Sjellja e tij publike, ecja e zhurmshme në kabinetin e tij, nëpër korridore, deklaratat teatrale dhe shpërthimet verbale me sharje nga më të turpshmet, duken si performancë e vetëqeverisjes, një përpjekje për të krijuar ambientin e kontrollit absolut dhe për të demonstruar dominimin mbi ata që e rrethojnë. Analizuar psikologjikisht, kjo qetësi e imponuar dhe superioriteti falco reflekton një kombinim të egos së lënduar, frikës nga humbja e autoritetit dhe një nevoje për të rikuperuar legjitimitetin personal përmes intimidimit. Sharjet dhe fjalori vulgar funksionojnë si shenjë e rezistencës ndaj shkarkimit, një përpjekje për të mbajtur në frikë publikun dhe institucionet që mund të ndërhyjnë.
Veçanërisht shqetësuese është zgjedhja e objektit të sharjeve: nënat, motrat dhe gratë e figurave politike (sidomos të VLEN-it) nuk janë objekt rastësor. Në psikologjinë e ndikimit social dhe të agresionit verbal, sulmet ndaj grave në familjen e kundërshtarëve politikë janë një formë e qartë manipulimi emocional, që synon të destabilizojë subjektin dhe t’i shkaktojë atij ndjenja faji, frikë dhe turp. Kjo metodë nuk ka të bëjë thjesht me provokim, por është strategji e qëllimshme për të krijuar presion psikologjik mbi individët dhe për të paralizuar veprimin politik ndaj autoritetit.
Përdorimi i sharjeve personale, veçanërisht në një institucion fetar, gjithashtu tregon një përpjekje për të normalizuar një stil agresioni verbal si mjet qeverisje. Në këtë mënyrë, Fetai përcjell mesazhin: agresioni dhe ofendimi nuk janë gabim moral; janë instrument kontrolli dhe mbijetese. Ky fjalor i dhunshëm ka një efekt kulturor dhe institucional, duke krijuar frikë në komunitetin e brendshëm të BFI-së dhe duke e izoluar Fetain nga çdo presion kritik jashtë institucioni. Prandaj, të gjithë bashkëpunëtorët i thonë: “Haxhi reis, jemi shumë të kënaqur me ty”! Po a duhet bashkëpunëtorët të jenë të kënaqur me “reisin”, apo ky me ata? Në rastin konkret, ata po ia ngulin ditë e më shumë, ngjashëm sikur ky dikur H. Sulejman ef. Rexhepit!
Nga perspektiva sociale dhe institucionale, kjo sjellje ka pasoja të qarta: ajo krijon një atmosferë frike dhe presioni, ku bashkëpunëtorët dhe aktorët e tjerë ndihen të paralizuar, ndërsa komuniteti musliman në vend sheh degradim të autoritetit moral dhe të etikës institucionale. Sjellja e Fetait nuk është thjesht personale; është precedent që mund të ndikojë negativisht në besimin publik në institucion dhe në imazhin e komunitetit musliman.
Përse po ndodh kjo?
Mbajtja e kontrollit mbi institucionin: Fjalët dhe superioriteti falco shërbejnë për të mbajtur kontrollin mbi mekanizmat administrativë dhe për të penguar çdo përpjekje për shkarkim.
Paralizimi i kritikës dhe presionit publik: Agresioni verbal krijon frikë tek ata që do të ngrinin pyetje ose kërkonin transparencë.
Mbrojtja e imazhit personal: Demonstrimi i “forcës” dhe i superioritetit është një strategji për të ruajtur perceptimin e pakapërcyeshmërisë dhe për të manipuluar narrativën publike.
Manipulimi emocional përmes fjalorit agresiv: Sharjet ndaj grave dhe familjeve të kundërshtarëve politikë janë mjet për të destabilizuar individët dhe për të paralizuar reagimin institucional.
Në përfundim, sjellja e Fetait nuk mund të lexohet si triumf i fuqisë personale, por si simptomë e një strategjie mbijetese dhe një fobie nga humbja e autoritetit. Sharjet, ofendimet dhe superioriteti falco janë forma të komunikimit manipulative, të orientuara për të ruajtur pozicionin dhe për të imponuar frikë mbi ata që mund ta largojnë. Për komunitetin dhe institucionin, kjo sjellje është thirrje për reflektim dhe veprim: qetësia e imponuar duhet të analizojë, agresioni verbal duhet të dokumentohet, dhe institucionet përgjegjëse politike duhet të veprojnë para se kjo situatë të konsolidohet dhe të prodhojë precedent të dëmshëm për të ardhmen e BFI-së dhe për imazhin e komunitetit musliman në Maqedoninë e Veriut.